The Blighty Blues

Ευτράπελα και μη από την γηραία Αλβιόνα...

Saturday, August 06, 2005

Διαβάζοντας το "Μαραμπού"


Πάντα σχεδόν της Μπασκιρτσέφ κρατούσε το Ζουρνάλ,
και την Αγία της Άβιλας παράφορα αγαπούσε,

Μ'αρέσει η Ελληνική ποίηση αρκετά, ωστε που και που να μεταφράζω κανα αντιπροσωπευτικό δείγμα για φίλους που δεν ξέρουν Ελληνικά. Πιο πολύ ακόμα μ'αρέσει να βρίσκω αυτές τις μικρές αινιγματικές αναφορές που οδηγούν σε προσοδοφόρο ψάξιμο, και μικρές ανακαλύψεις. Και δεν εννοώ μόνο τον Καβάφη...

Ποιανής είπες λοιπόν το ζουρνάλ, κ. Καββαδία, που την αναφέρεις και στην ίδια πρόταση με την Αγία της Αβιλας;; Ας βάλουμε λίγο το Google να δουλέψει.

Task #1) Πώς γράφεται με Λατινικούς χαρακτήρες. Μετα από καμμια δεκαριά συνδιασμούς, το βρήκα: Οι πιο κοινοί φαίνεται να είναι Bashkirtcheva, Bashkirtcheff, ή МАРИЯ КОНСТАНТИНОВНА БАШКИРЦЕВА, για όσους θέλουν απόλυτη ακρίβεια.

Task #2) Παράλληλα, ρωτάω τον πιό κουλτουριάρη άνθρωπο που ξέρω, αν την έχει ακουστά. Δεν την έχει.



Μαρία Μπασκιρτσεφ, λοιπόν, Ζωγράφος, γλύπτης και συγγραφέας, γνωστή κυρίως για τον σθεναρό τρόπο με τον οποίο υπεραμύνθηκε τα δικαιώματα των γυναικών στον κόσμο της τέχνης, σε μια εποχή που δεν ήταν, ερμ, και τόσο δεδομένα. Μεγάλο μέρος των σκέψεών της, το κατέθεσε στο Ζουρνάλ της, το οποίο, όταν δημοσιεύτηκε έγινε "Βιβλος" για της μορφωμένες φιλελευθερες της εποχής.

Ομολογώ οτι το ζουρναλ δεν το έχω διαβάσει, και ούτε βλέπω να το διαβάζω σύντομα, η σχέση μου με τα Γαλλικά είναι μηδενική, έτσι εκτός αν βρεθεί καμμια Αγγλική μετάφραση στο δρὀμο μου.... and how likely is that?

Αλλα αυτό που με εντυπωσίασε (φοβερά) με την Μπασκιρτσεφ είναι οτι κανεις, και εννοω ΚΑΝΕΙΣ, δεν ζωγράφισε ποτέ γυναίκες όπως τις ζωγράφισε αυτή. Και όταν μια γυναίκα ΖΩΓΡΑΦΟΣ ζωγραφίζει γυναίκες πιάνει το πνεύμα τους, το πάθος τους με έναν τρόπο, μια μαγεία που ούτε Λεονάρδος ούτε Ρενουάρ ουτε Πικάσσο, ούτε κανενας ανδρας θα μπορέσει ποτε να κάνει (θαρρώ)!!


Βέβαια, όταν λέμε Ζουρνάλ, δεν μπορουμε να ξεχνάμε οτι εννοούμε Blog, μόνο χωρίς το "Β". Η Μπάσκιρτσεφ ήταν Η μπλόγκερ της εποχής της, especially for the ladies.

Ο γνωστός μου κουλτουριάρης άνθρωπος, που προανέφερα, επανέρχεται με κάποια στοιχεία. Τώρα που το σκέφτηκε θυμάται οτι είχε κάποτε διαβάσει τον W.N.P. Barbellion, έναν άλλον "μπλόγκερ" που έζησε λίγα χρόνια μετά την Μπασκιρτσεφ: "Diary of a Disappointed Man" λέγεται το έργο του, και ο ίδιος εμπνεύστηκε αφού διάβασε το blog της Μπασκιρτσεφ, την οποίαν αναγνώρισε σαν αδελφή ψυχή. Ο γνωστός μου μου το δάνεισε το βιβλίο, αλλά δεν το διαβάζω ακόμα, πολύ απογοήτευση και τραγωδία εκείνη η εποχή ρε παιδί μου - δεν λέω, για τότε, ο,τι έπρεπε - Αλλά θέλω να ξεφύγω λίγο.

Bit too close to the bone for me, και βαριέμαι... πάω καλύτερα να παρακολουθήσω το rugby ή το Grand Prix μοτοσυκλέτας...







Πάντα αισθάνομαι ένα δέος μπροστά σε αυτούς τους ανθρώπινους πυρσούς που καίνε με τόση λάμψη - και συχνά σβύνουν πριν καλά-καλά το καταλάβεις. Πάσχοντας από την ανίατη φυματίωση πού μάστιζε την εποχή εκείνη, 26 χρονών πέθανε.

Μαρία Μπασκίρτσεβα 1858-1884



Μια απίθανη ομορφιά, όλως διόλου από την ψυχή...

Polari... ω-ω-ω-ω!


Ήταν για πολλα χρόνια η επίσημη ανεπίσημη γλώσσα της Μεσογείου. Πόσα ακριβώς, δεν ξέρω, αλλά πρόκειται για εκατονταετηρίδες, δεν ήταν φαινόμενο της στιγμής.

Αν καί έφερε τον τίτλο "Η γλώσσα των Φράγκων", οι επιρροές της μάλλον ήταν περισσότερο από τα Ισπανικά, με την συνδρομή όλων των γλωσσών της Μεσογείου. Δεν άφησε λογοτεχνία, ούτε για ένα γραπτο δεν έχω ακούσει ποτέ μου, όμως για τον ταξιδεμένο άνθρωπο την εποχής ηταν conditio sin qua non. Οπου και να βρισκόσουνα στη Μεσόγειο, και παράπερα ακόμα, υπήρχε ένας εξασφαλισμένος τόπος συνεννόησης.

Αυτή λοιπόν - η Lingua Franca - αρκετά σημαντική ωστε να χαρίσει το όνομα της στον σημερινό γλωσσολογικό όρο για μια γλώσσα κοινής συνενόησης, φαίνεται να χάθηκε κάποια στιγμή οριστικά, χωρίς να αφήσει ίχνος, εκτός, ίσως, από κάποια κατυάλοιπα στις τοπικές γλώσσες των λαών που την χρησημοποιούσαν.

Στα Ελληνικά, η μόνη λέξη που μπορώ να σκεφθώ έτσι πρόχειρα είναι το «αλάργα», που έχει την έννοια «σιγά» (σαν το προτσέσο αγουρίδα->μέλι), αλλά και «μακρυά» (πιο σωστό). Φαντάζομαι επίσης οτι πολλοι όροι στην ιστιοπλοΐα θα προέρχονται από την Lingua Franca, όπως ίσως και κάποιες λέξεις νησιώτικές, αν και δεν γνωρίζω σε τι βαθμό έχουν μελετηθεί η διαφορές επιροής της Lingua Franca απο την γενική Ενετική επιροή.

Εδώ που τα λέμε, δεν ξέρω αν έχει μελετηθεί καθόλου το θέμα. Αναζήτηση στο Amazon για σχετικά βιβλία - τσιφος. Ακόμα και το Google, ελάχστες άκρες μου παραχώρησε. Μία όμως από αυτές μου φάνηκε αρκετά χαριτομένη για να την αναφέρω:

Το Polari (λέει), φαίνεται να είναι σήμερα μια συνθηματική γλώσσα / αργκό του Αγγλικού gay υπόκοσμου. Πώς ακριβώς βρέθηκε σε αυτόν τον ρόλο; Από ο,τι κατάλαβα, ήταν - κατα την Βικτωριανή εποχή - η γλώσσα των πλανόδιων, των τσίρκων και των πανυγηριών, που την είχαν οικονομήσει από τους ναύτες. Εξ άλλου φαίνεται οτι στον κόσμο των πλανόδιων τσίρκων υπήρχε ένα κάποιο πάρε-δώσε μεταξύ Ευρώπης-Αγγλίας. Από τον κόσμο των τσίρκων στον κόσμο των θεατρίνων δεν ήταν μεγάλο βήμα, και έτσι (λέει) οι σημερινοί χρήστες του ιδιώματος στο East End του Λονδίνου μπορεί να μιλάν για mandjaree, feele (παιδιά), bona και omi (uomi). Η ίδια η λέξη Polari προέρχεται από το Parlare. Βέβαια αυτά είναι πια μόνο κατάλοιπα, και είναι ανάμικτα με ένα σωρό άλλες αργκό και διαλέκτους του συναφιού, όπως τα ποδα-ανα που έχουμε και εμείς, την περιφημη Cockney rhyming slang, κλπ, κλπ.

Με γοητεύει το πώς αυτό μπορεί να είναι μια από της τελευταίες εκδηλώσεις μιας γλώσσας που ενω κάποτε έτυχε να διέπει όλη την Μεσόγειο, σημέρα ούτε οι... ακαδημαϊκοι δεν την τιμάνε. Με ενδιαφέρει όπως με ενδιαφέρουν όλα τα φαινόμενα που εκδηλώνονται σε μεγάλη κλίμακα μακροκοσμικά, αλλά κάποια στιγμή σβήνουν, σχεδόν χωρίς ίχνος.